Nấm mèo hay (nấm mộc nhĩ đen) được dùng
làm thực phẩm có giá trị dinh dưỡng khá cao, khoảng 8 -10 kg nấm tươi
thu được 1 kg nấm khô. Về đặc điểm sinh học, nấm mèo thích hợp nhiệt độ
không khí từ 25 - 32 độ C. Kỹ thuật trồng nấm mèo đơn giản nên được trồng phổ biến.
Áp dụng kỹ thuật trồng nấm mèo đúng cách sẽ cho năng suất cao, ổn định
Nguyên liệu trồng nấm mèo:Nguyên liệu là mạt cưa: Mạt cưa là nguyên liệu chính nhưng tốt nhất là dùng mạt cưa cao su. Có thể dùng mạt cưa tạp với những cây không chứa tinh dầu. Mạt cưa dễ tìm, nhưng mạt cưa tươi đem trồng nấm mèo không tốt bằng mạt cưa đã có một thời gian ủ kỹ.
Khi ủ mạt cưa phải phơi khô rồi sàng để lấy phần mịn, sau đó tưới nước cho ẩm rồi vun thành đống cao. Với loại mạt cưa gỗ mềm thì lần đảo này nên thêm một lượng vôi 0,5% vào đống ủ để mau lên men. Sau đó vun đống ủ thêm nửa tháng nữa là dùng đuợc.
Với mạt cưa gỗ cứng thì phải ủ và đảo trước sau cả chục lần mới dùng được, nghĩa là phải mất từ 4–5 tháng. Ngoài ra, còn trộn thêm một số chất dinh dưỡng khác như cám gạo (3–5%), hột bắp hoặc cùi, thân cây bắp xay nhuyễn (3–6%), vôi (0,5%), Super photphat (0,5%), phân Urê (0,1%). Tất cả các thành phần trên trộn lẫn với nhau rồi cho vào bịch nilon loại dày (cỡ 0,12 mm) chịu được nhiệt độ cao, vì phải qua khâu hấp khử trùng với nhiệt độ cao trong suốt mấy giờ liền.
Nguyên liệu trồng nấm mèo là mùn cưa hoặc rơm rạ
Nguyên liệu là rơm rạ: Rơm rạ phải tươi tốt phơi khô rồi chặt thành từng khúc ngắn độ 5–6 cm, ngâm vào nước cho mềm, vớt ra để ráo. Do rơm rạ không đủ chất bổ dưỡng nên ta trộn thêm các thành phần dinh dưỡng khác như vôi (1%), phân trâu bò, gà vịt (5%), Super lân (1%), Muối epsom MgSO4. 7H2O (0,1%) rồi chất thành đống cao, nén chặt xuống mà ủ kín (dùng nilon phủ lên trên).Ủ như vậy vài ba ngày rồi xáo đều. Sau đó chất đống ủ lại, vài ngày lại đảo kỹ. Làm như vậy độ 3, 4 lần thì dùng trồng nấm được. Ngoài ra, bổ sung thêm 5–10% cám gạo hoặc bột xay từ hạt bắp hay thân bắp, cùi bắp. Trồng nấm mèo bằng rơm rạ có ưu thế hơn trồng bằng mạt cưa và nấm có mùi vị thơm hơn nên được khách hàng ưa thích.
Giống
Đảm bảo chất lượng và phát triển tơ đồng
đều ở trong bịch phôi và ở tất cả các bịch phôi trong một lứa trồng.
Thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình kỹ thuật nuôi trồng; đảm bảo vệ
sinh môi trường, điều kiện thiết yếu cho nấm phát triển tốt...
Kỹ thuật trồng nấm mèo bằng mạt cưa vừa đơn giản, nhẹ nhàng lại ít công chăm sóc
Trồng nấm mèo trong túi mạt cưa hay còn
gọi là trồng trong bịch nilông là cách trồng mới nhất vừa nhẹ nhàng, vừa
ít tốn công chăm sóc, ít tốn mặt bằng và thu hoạch nhanh. Mặt khác
nguyên liệu dễ tìm, nhẹ vốn vì đó là mạt cưa hay rơm rạ, và thức ăn bổ
sung cho tơ nấm cũng không hiếm.
Cho môi trường vào bịch nilon
Bịch nilon dùng làm môi trường nuôi nấm
mèo phải dày (0,12 mm) mới đủ sức chịu được áp suất và nhiệt độ cao khi
cho vào nồi hơi để thanh trùng. Mỗi bịch nilon đựng 1 kg môi trường và
được nén chặt xuống. Sau đó, dùng cái cổ bao làm bằng giấy cứng để vào
miệng bịch và cột chặt.
Dùng chiếc đũa đâm từ miệng bịch xuống
đáy bịch để tạo một lối thông, rồi dùng một nắm bông gòn sạch đậy chặt
miệng bịch lại là xong. Các bịch này được đặt vào lò áp suất để thanh
trùng với nhiệt độ cao suốt 3 – 4 giờ.
Cấy meo giống vào bịch môi trường đã thanh trùng
Những bịch nilông đựng môi trường khi
được thanh trùng xong để nguội mới cấy meo giống vào. Việc cấy meo được
thực hiện trong căn phòng đặc biệt sạch sẽ, có trang bị đèn cực tím và
những dụng cụ vô trùng khác. Dùng muỗng nhỏ múc một lượng meo giống đổ
vào bịch môi trường, rồi đậy nút kín lại là xong.
Những bịch đã được cấy meo xong chuyển
vào phòng tối, có nhiệt độ từ 25–30oC trong suốt 3 tuần. Sau thời gian
này, cửa phòng được mở thông thoáng, vì bên trong các bịch tơ nấm đã có
đủ thời gian để phát triển trắng cả bịch.
Treo bịch nấm
Cách trồng nấm mèo tốt nhất là treo bịch nấm lên cao
Dùng dây buộc lên cây le mỗi dây cách
nhau 0,25 - 0,30 m. Khoảng cách 3- 3,5 m để một lối đi rộng 0,9 m để
kiểm tra và tưới nước, thu hái dễ dàng. Mỗi dây treo 6 bịch, treo úp
miệng xuống. Mỗi bịch được ngăn cách nhau bởi 1 đai có đường kính 4 cm.
Rạch bịch
Sau khi treo nấm lên dàn, 2 ngày 1 lần
kiểm tra sự phát triển của tơ nấm. Nếu tơ ăn trắng đạt từ 90 - 100% bịch
là rạch được .Dùng dao sắc rạch bốn, năm đường chung quanh túi ni-lông.
Mỗi đường rạch dài 4-6 cm sâu 0.5 mm. Chỉ sau khoảng một tuần là mộc
nhĩ sẽ mọc tại các điểm rạch đó.
Chăm sóc và thu hái
Khi nấm mèo bắt đầu mọc, phải tưới nước
mỗi ngày hai, ba lần (không mở miệng túi để tưới nước vào trong vì sẽ
làm túi sũng nước). Cách tưới tốt nhất là dùng bình bơm và phun sương
lên mặt túi. Hạt nước nhỏ, đều sẽ tạo ẩm cho cả khu vực và ngấm dần qua
vết rạch để vào túi. Lượng nước tưới nhiều hay ít phụ thuộc vào thời
tiết.
Thu hoạch và bảo quản: Khoảng 1
tuần sau khi rạch bao, những nụ nấm non đã bắt đầu xuất hiện. Việc thu
hái nấm mèo có thể tiến hành vài ba ngày một lần. Đợt đầu nấm ra rất
nhiều và dài ngày, có thể một vài tháng mới hết.
Thu hoạch xong đợt đầu, cứ để cho
bịch khô độ 1 tuần, nhưng vẫn giữ vệ sinh rồi tiếp tục tưới lại và tuần
sau nấm sẽ ra đợt hai. Nấm mèo hái về phải lặt sạch các tạp chất, nhất
là phần gốc tai nấm, nếu cần thì rửa sạch rồi đem phơi nắng cho khô. Nấm
khô sẽ bảo quản được lâu.
